Δυστυχώς ακόμα και σήμερα στη χώρα μας, η λέξη ψυχίατρος ή o όρος ψυχιατρική ασθένεια με όλα τα συνθετικά και τα παράγωγα τους παραπέμπουν για τους περισσότερους στην τρέλα, την αθεράπευτη ασθένεια, την αναπηρία, τον κοινωνικό στιγματισμό, τον εξωβελισμό, το ''απόρριμα''  ή και το μίασμα. Γεγονός που ενδεχομένως μας παραπέμπει σε άλλες ''σκοτεινές''  εποχές. 

Στην εποχή του διαδικτύου μας δίνεται η δυνατότητα όσο ποτέ άλλοτε της πρόσβασης στην γνώση και στην ενημέρωση. Υπάρχει η δυνατότητα της πολυεπίπεδης προσέγγισης ενός ζητήματος όπως βέβαια και της σύγκρισης διαφόρων συνισταμένων του ιδίου ζητήματος. Με τα δεδομένα αυτά ο σύγχρονος και παράλληλα υπεύθυνος γονιός μπορεί να αναζητήσει και να πληροφορηθεί για θέματα που αφορούν στην ανατροφή, στη σωστή ανάπτυξη, στην πρόοδο και στη πληρέστερη καλλιέργεια του παιδιού του. Στο σημείο αυτό προκύπτει το ερώτημα : Πως σχετίζονται όλες οι παραπάνω ποιότητες στο παιδί και τον έφηβο με την ψυχική του υγεία ;

Ας δώσουμε το παράδειγμα ενός παιδιού που έχει  ά γ χ ο ς (ενδεχομένως λόγω ασυνείδητων συγκρούσεων άγνωστης προς το παρόν αιτιολογίας για το ίδιο το παιδί αλλά και το περιβάλλον του). Μπορεί άραγε αυτό το παιδί όταν διακατέχεται από αυτό το ενδογενές και ακαθόριστο άγχος να ακούσει, να παρακολουθήσει, να συγκεντρωθεί, να αφοσιωθεί, να μάθει, να συνεργαστεί, να συμμετάσχει, να ξεκουραστεί, να ησυχάσει, να παίξει, ή και εν τέλει να απολαύσει στην καθημερινότητα του όπως και τα υπόλοιπα παιδιά της ηλικίας του ; Προφανώς με μεγάλη δυσκολία.

Όταν λοιπόν αυτό το παιδί ουσιαστικά αδυνατεί να λειτουργήσει και να ανταποκριθεί στις βασικές υποχρεώσεις της καθημερινότητάς του, που θα βρει την επιπλέον δύναμη να επενδύσει στην δική του πρόοδο και εξέλιξη;

Όταν όλη η δημιουργική του ενέργεια ξοδεύεται στο να βρει τρόπους να διαχειριστεί το άγχος του, όταν όλη του η σκέψη περιστρέφεται γύρω από τους φόβους του, τα διλήμματά του, την εικόνα του εαυτού του ή τις τραυματικές του εμπειρίες, πως θα μπορέσει να ελέγξει τη συμπεριφορά του;

Πως θα μπορέσει να συναναστραφεί, να αναπτύξει και να διατηρήσει φιλικές σχέσεις ενώ το απασχολούν τόσο σημαντικά εσωτερικά θέματα; Συνεπώς αν συνεχιστεί να βιώνεται από την πλευρά του παιδιού αυτή η κατάσταση άγχους για σημαντικό χρονικό διάστημα οι αρνητικές επιπτώσεις μπορεί να είναι καθοριστικές για την μετέπειτα εξέλιξή του σε όλα τα επίπεδα της ανάπτυξής του.

Οι δυσκολίες που μπορεί να προκαλέσει το άγχος στο παιδί είναι ικανές να επηρεάσουν το επίπεδο ωρίμανσης του σε σχέση με αυτό που αντιστοιχεί στην χρονολογική του ηλικία :

Επιπτώσεις που αφορούν στην νοητική του λειτουργία ( δυσκολίες στα μαθήματα, αμέτοχος στη γνώση, δυσκολίες στην αντιληπτική του ικανότητα, στη μνήμη, στη συγκέντρωση ), στην κοινωνική του στάση και συνδιαλλαγή ( στις σχέσεις με τους άλλους, τη συμμετοχή, τη συνεργασία, τη διεκδίκηση, τη διαπραγμάτευση ) και στη συναισθηματική του ωρίμανση ( αυτοεκτίμηση, εμπιστοσύνη ).

Με έναν ανάλογο τρόπο το παιδί μπορεί να εκδηλώνει και άλλα αναπάντεχα συναισθήματα πέραν του άγχους όπως, θυμό, απογοήτευση, θλίψη, ανασφάλεια, ντροπή, και φόβο

Δυστυχώς το μικρό παιδί αλλά και ο έφηβος δυσκολεύονται πολύ να μιλήσουν για τα δυσάρεστα συναισθήματά τους. Από την άλλη πλευρά, στις περισσότερες των περιπτώσεων, οι γονείς δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν -όπως είναι φυσικό- τα βαθύτερα προβλήματα που υπόκεινται των συμπτωμάτων και εν τέλει τα δημιουργούν.

Αν για παράδειγμα πέσει η επίδοση του παιδιού τους στο σχολείο θεωρούν απλά ότι το παιδί τους δεν διαβάζει, ότι δεν έχει τις απαραίτητες νοητικές ικανότητες εκ φύσεως να ανταποκριθεί στις σχολικές του απαιτήσεις ή ότι είναι νωχελικό. Σπάνια οι γονείς μπαίνουν στη διαδικασία της περαιτέρω διερεύνησης της κατάστασης επαναπαυόμενοι στις δικές τους ερμηνείες και δικλίδες. Μήπως όμως με αυτές τις εκδηλώσεις δυσκολίας στο σχολείο, στις σχέσεις του ή στην εν γένει καθημερινότητά του το παιδί θέλει να μας μιλήσει ουσιαστικά για άλλου είδους δυσκολίες πιο εσωτερικές που και το ίδιο δεν μπορεί να εξηγήσει;

Ο σύγχρονος γονιός παρέχει πολλά αγαθά στο παιδί του. To γεγονός αυτό τον κάνει να πιστεύει ότι το παιδί δεν θα είχε κανένα απολύτως λόγο να νιώθει αισθήματα δυσφορίας, να μην είναι συνεπής στις καθημερινές του υποχρεώσεις, ή με τον τρόπο του να αντιδρά.

Κατά παρόμοιο τρόπο δυσκολεύεται να κατανοήσει ή αρνείται να δεχτεί ότι ενδεχομένως κάτι μπορεί να μην έγινε σωστά στην πορεία της ανάπτυξης του παιδιού του και που αφορά στη σχέση του με το περιβάλλον της οικογένειας. Αρνείται να δεχτεί και να ακούσει ότι κάτι δεν έκανε ενδεχομένως ο ίδιος σωστά και που αφορά στο ρόλο του ως γονιού.

Σε άλλες περιπτώσεις ο γονιός αρνείται ότι το παιδί του ενδεχομένως έχει   επιπλέον ανάγκες άλλης ποιότητας ( συναισθηματικού τύπου ) από αυτές που ήδη του παρέχονται και ότι το έλλειμμα που προκύπτει από αυτές μπορεί να κρύβεται πίσω από την όποια δυσκολία του παιδιού. Κατ' αυτόν τον τρόπο οι συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού μπορεί να εκδηλώνονται με την ιδιόμορφη συμπεριφορά του (αντιδραστικότητα, επιθετικότητα, απόσυρση ), τη χαμηλή του επίδοση στο σχολείο, ή τη δυσκολία στις σχέσεις του.

Ίσως και να αναρωτιούνται οι ίδιοι γονείς: ''είχαμε την εντύπωση ότι τα προσφέρουμε όλα και με μεγάλη επάρκεια στο παιδί μας, ένδυση, τροφή, εκπαίδευση, αγάπη, προστασία, δασκάλους, καθηγητές, ακριβά σχολεία, γιατί εκείνο δεν ανταποκρίνεται κατ' ανάλογο τρόπο στις ''βασικές''  του υποχρεώσεις'' ;

Κι όμως η ύπαρξη συναισθηματικών ελλειμάτων ή δυσκολιών στο παιδί μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο στην εκπλήρωση των δραστηριοτήτων της καθημερινότητάς του. Στο σημείο αυτό οι γονείς χρειάζεται να είναι σε θέση να   Παρατηρήσουν,  να   Κατανοήσουν και   να   Αναγνωρήσουν το πρόβλημα νωρίς. Να προλάβουν την όποια ψυχική  ''στρέβλωση''  που μπορεί να εκδηλώνεται μέσα από αυτήν την αδυναμία εκπλήρωσης των βασικών καθημερινών δραστηριοτήτων του παιδιού και η οποία μπορεί να σταθεί εμπόδιο στην ανάπτυξη και την εξέλιξή του σε όλα τα επίπεδα ( γνωστικό, κοινωνικό, συναισθηματικό ).

Κάποιοι άλλοι γόνεις θεωρούν πως το πρόβλημα είναι παρωδικό, ότι με τον καιρό θα περάσει, και μεγαλώνοντας το παιδί αυτό θα εξαληφθεί.

Η θεώρηση αυτή αποτελεί μία λαθεμένη αντίληψη του γονιού με αποτέλεσμα να χάνεται πολύτιμος χρόνος παρέμβασης και αποκατάστασης.

Θα ήταν σημαντικό λοιπόν εδώ να καταλάβουμε πως αν αφήσουμε το παιδί να συνεχίζει να χτίζει το ψυχικό του οικοδόμημα πάνω σε οποιαδήποτε στρέβλωση θα έχουμε έναν ενήλικα του οποίου η ψυχική κατασκευή θα έχει αποκλίσεις με ότι μπορεί να σημαίνει αυτό : παλινδρομήσεις , ευθραυστότητα , ευαλωτότητα , καταστροφικότητα , διάλυση και ενδεχομένως κάποια στιγμή εγκατάσταση κάποιας ψυχικής διαταραχής.

Ώστε χρειάζεται να γνωρίζουμε ότι η πρώιμη παρέμβαση στο παιδί είναι επιτακτική. Όπως ακριβώς σήμερα ο γονιός έχει τη δυνατότητα να ενημερώνεται για όλα όσα αφορούν το παιδί του, κατ' ανάλογο τρόπο θα πρέπει να είναι ενημερωμένος και για την προαγωγή της ψυχικής υγείας του παιδιού του.

Ένα άλλο θέμα που πολλές φορές λειτουργεί με έναν τρόπο που εμποδίζει το παιδί να βοηθηθεί όταν δυσκολεύεται με εσωτερικά ζητήματα είναι η εμμένουσα άρνηση του γονιού να αποδεχτεί τέτοιου είδους θέματα.

Αγκιλώσεις έντονης προκατάληψης του γονιού που έχουν να κάνουν με έννοιες ψυχικής και συναισθηματικής υγείας αλλά και έλλειψη πληροφόρησης τον αποτρέπουν από το να ζητήσει βοήθεια.

Με τον τρόπο αυτό παρεμποδίζεται και καθυστερείται η όποια προσπάθεια άμεσης παρέμβασης και αποκατάστασης στο παιδί. Χωρίς βέβαια ο γονιός να γνωρίζει ότι το γεγονός αυτό μπορεί να υπονομεύσει την ανάπτυξη του παιδιού του υποθηκεύοντας ουσιαστικά το μέλλον του στην ενήλικη ζωή.

Η πρώιμη παρέμβαση και αποκατάσταση πρέπει να τονιστεί ότι έχουν αξία, όσο νωρίτερα αυτές γίνονται ηλικιακά. Τότε που ο ψυχισμός ακόμα βρίσκεται υπό διαμόρφωση και μπορεί η ψυχοθεραπευτική παρέμβαση να έχει άμεσα αποτελέσματα.